Μελής Νικολαΐδης (1892-1979)

Ο Μελής Νικολαΐδης γεννήθηκε στη Λάρνακα το 1892, και από εδώ άρχισε τη συγγραφική δραστηριότητά του. Στην πόλη εξέδιδε και την εβδομαδιαία εφημερίδα Ηχώ της Κύπρου, κατά την περίοδο 1913-1920. Το 1924 εγκαταστάθηκε στην Αθήνα και πέθανε στις 31 Ιανουαρίου 1979 1979 αφήνοντας πλούσιο πεζογραφικό έργο.Η νεκρώσιμη ακολουθία του έγινε στις 4 το απόγευμα της 1ης Φεβρουαρίου στο κοιμητήριο του Δήμου Ζωγράφου Αττικής, όπου και ενταφιάστηκε .Ήταν παντρεμένος και από το γάμο του είχε αποκτήσει μια κόρη, τη Φοίβη.
 Πατέρας του ήταν ο Παναγιώτης Νικολάου, αρχικά ψάλτης και στη συνέχεια ιερέας του Ναού της Χρυσοπολίτισσας στην παλαιά Λάρνακα και μητέρα του η Κυριακή Λυσιώτη. Παππούς, από την πλευρά της μητέρας του, ήταν ο ιερέας Γρηγόριος Λυσιώτης. Ο Μελής είχε έναν αδελφό το Νικόλαο, τελειόφοιτο της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, που εργάστηκε ως δάσκαλος για βιοποριστικούς λόγους και πέθανε σε νεαρή ηλικία και μια αδελφή, σύζυγο του εκπαιδευτικού Γιάννη Πασικράτη, ενώ ήταν εξάδελφος του ποιητή Ξάνθου Λυσιώτη. Έμαθε τα πρώτα γράμματα στη Λάρνακα και ως μαθητής προχώρησε στην έκδοση μαθητικής εφημερίδος και στη συνέχεια φοίτησε στο Διδασκαλείο της Λευκωσίας. Σε ηλικία δεκαεφτά ετών υπηρέτησε για δύο χρόνια ως δάσκαλος στην Αλαμινό, χωριό της επαρχίας Λάρνακος, απ' όπου άρχισε να δημοσιεύει στην εφημερίδα «Νέον Έθνος» φυσιολατρικές και λαογραφικές εντυπώσεις από το χωριό και την περιοχή του.
Από το 1913 μέχρι το 1920 διεύθυνε την εφημερίδα «Ηχώ της Κύπρου», η οποία υποστήριξε την πολιτική του Ελευθέριου Βενιζέλου, ενώ από το 1919 έως το 1922, ήταν γραμματέας της Μητροπόλεως Κιτίου, κοντά στο Μητροπολίτη Μελέτιο Μεταξάκη, μετέπειτα Επίσκοπο Αθηνών και Προκαθήμενο της Ελλαδικής εκκλησίας και Οικουμενικό Πατριάρχη. Υπήρξε ερασιτέχνης ηθοποιός και εμφανίζεται να δίνει παραστάσεις μεταξύ 1910 και 1920 με τον Θεατρικό Όμιλο «Σοφοκλής». Το 1924 εγκαταστάθηκε στην Αθήνα και ίδρυσε το «Βιβλιοπωλείο της Λογοτεχνίας». Το 1927 βραβεύτηκε, μαζί με τους Μίτια Καραγάτση και Ηλία Βενέζη, στο διαγωνισμό διηγήματος του περιοδικού «Νέα Εστία», της οποία έκτοτε υπήρξε συνεργάτης, ως το θάνατο του, με το διήγημα«Η καταδικασμένη». Τις περιόδους 1936-40 και 1952-54 διηύθυνε το λογοτεχνικό περιοδικό «Πνευματική Ζωή», το οποίο ίδρυσε ο ίδιος, ενώ ήταν ο ιδρυτής του «Γραφείου Πνευματικών Υπηρεσιών», που το διάστημα Μάρτιος έως Αύγουστος του 1936, εξέδιδε το περιοδικό «Βιβλιογραφικό Δελτίο», με σκοπό τη μηνιαία παρακολούθηση των ελληνικών εκδόσεων. Διατέλεσε ανταποκριτής, ως το 1963, της ημερήσιας εφημερίδος «Ελευθερία» της Λευκωσίας και άλλων Κυπριακών εφημερίδων.
Τιμήθηκε σε ειδική εκδήλωση που διοργανώθηκε στην αίθουσα του Φιλολογικού Συλλόγου «Παρνασσός», στην οποία μίλησαν για την προσωπικότητα του ο Ιωάννης Κρανιδιώτης, πρέσβης της Κύπρου στην Ελλάδα και ο λογοτέχνης και δημοσιογράφος Μπάμπης Κλάρας. Το 1938 υπήρξε ιδρυτικό μέλος, αρχικά Ταμίας και Γραμματέας έως το 1941 της Στέγης Γραμμάτων και Τεχνών. Στη διάρκεια της Κατοχής εκτοπίστηκε, μαζί με την οικογένεια του, στη Λειβαδιά, από τις Ιταλικές αρχές κατοχής. Συνεργάστηκε με τους εκδότες αδελφούς Βλασσόπουλους και ήταν διευθύνων σύμβουλος της εκδοτικής επιχειρήσεως «Γλάρος», ενώ αργότερα εντάχθηκε στο Ε.Α.Μ. λογοτεχνών, από το οποίο αποχώρησε μόλις αντελήφθη τους απώτερους σκοπούς και στόχους του. Συμμετείχε στους Εθνικούς αγώνες για την απελευθέρωση και την ανεξαρτησία της Κύπρου από την Αγγλική κατοχή και του απονεμήθηκε ο τίτλος του Εθναρχικού Συμβούλου. Το 1970 βραβεύτηκε από την Ακαδημία Αθηνών.

Εταιρεία Ελλήνων Λογοτεχνών

Στις 28 Νοεμβρίου 1929, μαζί με μια σειρά από λογοτέχνες, ανθρώπους των Γραμμάτων και των Τεχνών, ήταν ιδρυτικό μέλος του σωματείου «Ένωσις Ελλήνων Λογοτεχνών», στην οποία από το 1930 έως τις 25 Μαρτίου 1934 διατέλεσε αντιπρόεδρος του Διοικητικού της Συμβουλίου. Το 1934 η επωνυμία της άλλαξε σε «Εταιρεία Ελλήνων Λογοτεχνών»  και διατέλεσε επί αρκετά χρόνια ταμίας, γραμματέας καθώς και από τον Αύγουστο του 1971 ως το θάνατο του, πρόεδρος της Εταιρίας 

Εργογραφία

Άφησε πλούσιο πεζογραφικό έργο. Η πεζογραφία του είναι βασικά χριστιανικών εμπνεύσεων και χαρακτηρίζεται από συγκρατημένη μυστικοπάθεια, συνταιριασμένη με έναν βαθύ ανθρωπισμό. Πραγματοποίησε περισσότερες από πενήντα διαλέξεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό για θέματα λογοτεχνικά, μορφωτικά και Εθνικά, όπως η υπόθεση της ιδιαίτερης πατρίδος του, της Κύπρου.
Σπουδαιότερα έργα του οι νουβέλες,
  • «Το κλεισμένο σπίτι», το 1928,
  • «Ο άνθρωπος που επούλησε τη γυναίκα του», το 1934.
Έγραψε τα διηγήματα,
  • «Δύο άσπρα γυμνά χέρια», το 1929,
  • «Άσμα ασμάτων», το 1937, τόμος που περιλαμβάνει δέκα διηγήματα,
  • «Για λίγη ζωή», το 1944,
  • «Μύρα και δάκρυα», το 1945,
  • «Τω καιρώ εκείνω», το 1962, τόμος που περιλαμβάνει διηγήματα εμπνευσμένα από τους πρώτους χριστιανικούς χρόνους,
  • «Ονήσιμος ο Δούλος»,
  • «Μορφές αγάπης», το 1996.
καθώς και τα ιστορικά αφιερώματα

  • «Κυπριακή λογοτεχνία», το 1957,
  • «Κυπριανός ο Μάγος», το 1958, βραβευμένο από την Ακαδημία Αθηνών το 1959 και τον ίδιο χρόνο από το Υπουργείο Πολιτισμού,
  • «Γύρω από τον Ιησού», το 1964.
  • «Η Κύπρος μας, η Ομορφιά της, η Ζωή της, ο Αγώνας της», το 1965,
  • «Συνέσιος ο Κυρηναίος», το 1967,
  • «Ιησούς, όπως τον είδε ένας μαθητής του», το 1970,
  • «Λουκάς ο αγαπητός», το 1972,
  • «Βαρνάβας ο Κύπριος», το 1973,
  • «Ιησούς», το 1974.

Σχόλια